Jarenlang werkte Mirjam als jongerenwerker, vol passie en enthousiasme. En toch heeft ze bewust een keus gemaakt om met dit werk te stoppen. Niet omdat ze pubers niet leuk vond, nee die vond ze geweldig. Maar de organisaties die de jongeren begeleiden hebben het intern niet goed op orde. En hoe kun je iets van het gedrag van jongeren vragen, als er systemisch gezien van alles niet klopt?
Strategische verzuimcoach; een passende rol
Haar nieuwe doel wordt snel duidelijk; zelfstandig ondernemer in het sociale werkveld. Daar staat Mirjam, net 27 jaar, klaar voor deze nieuwe uitdaging. Het loopt niet zoals ze had gehoopt. De invoering van de WMO, Europese aanbestedingen; ze had geen flauw idee. Het bedrijfsleven lonkt in combinatie met het gedrag van mensen. En hier vindt ze in 2016 de match met Falke & Verbaan. Via haar compagnon, want die stelt haar in eerste instantie voor. Haar rol als strategisch verzuimcoach, met focus op het gedrag van mensen, wordt geboren.
Kijken naar en praten over gedrag
Mirjam vertelt: ‘Het interessante aan mijn werkveld is dat je kijkt naar én praat over het gedrag van mensen. Het gaat niet om het verzuimproces, de vinkjes of wet- en regelgeving. Als je succesvol met een verzuimaanpak aan de slag wil, dan moet je aandacht hebben voor het achterliggende probleem. Voor de oplossing die daarvoor gevonden moet worden’. En dat is niet altijd gemakkelijk ervaart ze. Directie en hoger management kiezen voor quick wins; de snelle oplossing. En dan praat je niet met elkaar over hetgeen echt het probleem is. Als voorbeeld noemt Mirjam verzuimcijfers. ‘Deze cijfers vertellen veel over het verzuim binnen organisaties. Het is belangrijke stuurinformatie, als je weet hoe je de cijfers moet interpreteren en vertalen. Anders blijven het getallen, en heb je het niet over de onderstroom of wat er daadwerkelijk leeft in de organisatie’.
Informatie uit alle lagen van de organisatie
Het wordt Mirjam snel duidelijk dat de kracht van de gedrags- en cultuurverandering zit in het ophalen van informatie uit alle lagen binnen de organisatie. Met elkaar praten ze niet over antwoorden op de vragen die wel gesteld worden, maar juist over de vragen die niet gesteld worden. Over de interpretatie en invulling die iedereen geeft aan dat kleine beetje informatie die zij van een ander krijgen. Een en ander kan natuurlijk niet zonder dat directie en MT consensus hebben, dat zij inzien dat hier voor hun ook een rol ligt. Mirjam: ‘Op het moment dat de neuzen niet dezelfde kant op staan en HR als opdrachtgever fungeert, dan bestaat de kans dat je als adviseur een speelbal wordt, voor welke agenda dan ook. En dan krijg je weer hetzelfde probleem.’
Daarnaast spelen eigen waarde, historie en cultuur binnen de organisatie ook een grote rol. Deze dragen namelijk direct bij aan de ontwikkelde patronen. En dit maakt verzuim systemisch; ‘Het zit in het tapijt’. En dat maakt het coachen van het leidinggevende middenkader meteen uitdagend. Het leidinggevende middenkader komt dan in de ‘squeeze’ van de organisatie. Enerzijds wordt er autonomie en pro-activiteit van de leidinggevende verwacht, anderzijds wordt de leidinggevende vanuit een keurslijf en controle aangestuurd.
Kern van veranderen
‘Lef en tools zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden’, vertelt Mirjam. Als jij in jouw rugzak alleen een hamer hebt, dan is elk probleem een spijker. Dus geef ik de leidinggevende tools om iets te kunnen doen met het lef. Lef om het gesprek aan te gaan met de medewerker over verzuim en inzetbaarheid; over de gemaakte afspraken aan de voorkant. En ook om zelf binnen de eigen rol te ontdekken hoe ver je kan gaan in een gesprek, hoe je dat aanpakt en wanneer het tijd is om hulp in te schakelen.
En dat is uiteindelijk ook de kern van veranderen. Dat de organisatie niet van alles laat slingeren, maar juist vertraagt, stil staat om te zien wat er nu eigenlijk gebeurt. En dat maakt de rol van strategisch verzuimcoach een mooie job. De coaching van de leidinggevende aan de ene kant. Met als succes de verworven zelfstandigheid; de voorbereiding en reflectie van het verzuimgesprek ligt volledig bij de leidinggevende. Aan de andere kant de implementatie van een nieuwe gedragsmatige visie op verzuim. Met consensus en terugkoppeling vanuit de verzuimcoach naar alle lagen van de organisatie.
Mirjam Hohmann, juni 2023
Strategisch verzuimcoach
